توسعه دریا محور، جزء سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در برنامه هفتم توسعه است و لذا قرار بر این است که از تمام ظرفیت دریا، بندر و پسکرانه آن به نحو مطلوب و شایسته استفاده شود. با توجه به این‌که ایران کشوری است که از شمال و جنوب به دریا متصل است، خصوصاً دریای عمان و خلیج فارس و این اتصال به دریا و اقیانوس یک فرصت بزرگ اقتصادی برای ایران ایجاد کرده است. اما با وجود چنین پتانسیلی متاسفانه ما از این فرصت استفاده کافی نمی‌کنیم. باید سیاست منسجم و توسعه‌ای در این بخش تبیین و در نهایت تبدیل به قانون شود.
اگر این قانون به‌درستی از سوی ارگان‌های دریایی و به‌خصوص سازمان بنادر و دریانوردی اجرا و پیاده‌سازی شود می‌توان از بخش بیشتری از پتانسیل ایران در حوزه دریایی بهره برد. پُرواضح است که حمل‌ونقل دریایی یکی از مهم‌ترین شقوق حمل‌ونقل است، در این بخش فعالیت‌های خوبی از سوی سازمان‌ها، نهادها و ارگان‌ها صورت گرفته ولی هنوز کافی و در شأن جمهوری اسلامی ایران نیست.
شاهد هستیم بعضی کشورهای جنوب خلیج فارس از خلیج فارس و دریای عمان استفاده‌های بیشتری می‌برند. این کشورها هم از آب دریا با شیرین‌کننده‌ها و انتقال به ساحل و ایجاد بوستان‌ها و توسعه فضای سبز بهره می‌برند و هم برای صنایع دریایی مثل کشتی‌سازی، پرورش ماهی و میگو استفاده می‌کنند. برخی دیگر از کشورها نیز از حمل‌ونقل دریایی برای توسعه توریست و ایجاد فضای مساعد و مناسب به‌منظور گسترش گردشگری استفاده می‌کنند، همچنین از این امر برای علوم دریایی و استفاده از ظرفیت‌های پسکرانه و سواحل بهره‌برداری می‌شود. اگر حمل‌ونقل دریایی و فعالیت‌های مرتبط با دریا توسعه پیدا کند و سطح بهره‌برداری ایران از این نعمت خدادای بیشتر شود و در نهایت اقتصاد ایران می‌تواند با سرعت بیشتری رشد کند.
با توجه به مقاصد صادراتی که از ایران وجود دارد، مانند ارتباط ایران با قطر و عمان یا سایر کشورهای جنوب خلیج فارس می‌توان تولیداتی برای صادرات در ساحل داشت. همچنین با توجه به این‌که نفت و گاز در ایران به‌عنوان یک منبع گسترده زیرزمینی و خدادادی است می‌توان با خط لوله هزار کیلومتری ایجاد شده از غرب و شرق سواحل خلیج فارس و دریای عمان از سواحل بهره بیشتری برد.
ازاین‌رو برنامه هفتم توسعه باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که سواحل کشور به مناطق صنعتی، نفتی و گازی تبدیل شود. در حقیقت با تشکیل زنجیره تولید فراورده‌های نفت و گاز به‌طوری‌که این زنجیره تا تولید نهایی پیش برود و محصولی که صادر می‌شود محصول نهایی قابل استفاده در بازارهای جهانی باشد، می‌توان به سرعت به کشوری توسعه یافته دست یافت. طبعاً چنین دیدگاه توسعه‌ای در مورد دریا و پسکرانه آن اقتضا می‌کند که به سمت ایجاد شهرک‌های صنعتی هم برویم. شهرک‌هایی که زمینه را برای انتقال و اشتغال جوانان و نیروی کار خلاق و مبتکر از سراسر کشور به جنوب و سواحل فراهم و می‌تواند زمینه اشتغال به کار، فعالیت‌های علمی، تحقیقاتی، تولیدی و صنعتی را ایجاد کند.
در این میان یکی از سیاست‌هایی که ابلاغ شده است، توازن جمعیت است. اکنون بیشترین جمعیت در شمال غرب کشور و کمترین جمعیت در جنوب شرق کشور متمرکز شده است بنابراین باید توازن در سکونتگاه‌ها را هم در این سیاست در نظر بگیریم و باید کاری کنیم که انگیزه برای حضور و سکونت مردم در بنادر و سواحل ایجاد شود و همین‌طور بنادر جدید تاسیس شود و سواحل هم برای امور اقتصادی و گردشگری مورد استفاده قرار گیرد. این روش توسعه دریا محور یک ظرفیت عظیم، برای توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران است.
اولین چالش فراروی برنامه هفتم که از هم‌اکنون باید به فکر اصلاح اساسی آن باشیم، معرفی ظرفیت‌ها است؛ متاسفانه این مهم به‌خوبی به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی معرفی نشده است. منطقه مُکران، منطقه بسیار مستعدی برای توسعه کشور است. باید مدیریت این منطقه و شورای سیاست‌گذاری در این منطقه فعال شود و از طریق تبلیغات رسانه‌‌ای خصوصاً صداوسیما ظرفیت‌ها معرفی شود، به این منظور دولت باید سیاست‌گذاری کند و آن را به قانون تبدیل کند. در این میان ضرورت دارد نمایندگان مجلس نسبت به مکران حساس‌تر شوند و فعالانه‌تر عمل کنند، خصوصاً نمایندگان مناطق خلیج فارس و دریای عمان.
منطقه مُکران مورد غفلت قرار گرفته است. اولین کار این است که منطقه یاد شده معرفی شود. بخشی از مُکران که مربوط به چابهار است تا حدی در سطوح منطقه و بین‌المللی شناخته شده است. بنابراین این منطقه باید مورد توجه قرار گیرد و به سرمایه‌گذاران خارجی نیز معرفی شود. ولی مابقی مناطق مُکران شناخته شده نیست و حتی معرفی هم نشده است به همین دلیل زمینه توسعه فراهم نیست.
بر این اساس توصیه می‌شود سرمایه‌گذاران منطقه سیستان و بلوچستان برای حضور و توسعه مُکران تشویق شوند. برای سرمایه‌گذاری در این منطقه، هم در بخش کشاورزی هم صنعتی هم شیلات و سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی و اساسی برای توسعه علمی آن، باید کارهای متعدد و پیوسته‌ای انجام داد. همچنین تاکید می‌کنم ایجاد دانشگاه‌های متناسب در این منطقه ضرورت دارد. چالش دیگر این است که بعضا توسعه این مناطق در دستور کار دولت‌ها قرار ندارد. امیدوارم از فعالان اقتصادی برای حضور پررنگ در منطقه مُکران دعوت شود و همچنین فرصت‌های سرمایه‌گذاری که وجود دارد در اختیار سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی گذاشته شود. وقتی می‌گویم توسعه دریا‌محور، یعنی توسعه ایران مبتنی بر توسعه دریا محور باشد، بنابراین همه ظرفیت کشور می‌تواند به توسعه دریا محور سوق و جهت داده شود.