سخنم را از حملونقل بینالمللی شروع میکنم که گستردهترین دانشها و فنون بشری را در جهان بهطور مستقیم و غیرمستقیم در برگرفته است و بسترساز توسعه روابط اقتصادی و تجاری بین کشورها است. همچنین، در بین شیوههای حملونقل بینالمللی، ترانزیت یکی از موضوعات اثرگذار اقتصادی و از شفافترین روشهای ارائه خدمات در سیستم حملونقل محسوب میشود. در این میان ایران با توجه به موقعیت ممتاز جغرافیایی و قرار گرفتن در مرکز خاورمیانه و از طرفی با توجه به دسترسی که کشورمان به آبهای آزاد دارد، عهدهدار نقش بسیار پراهمیتی است و البته حملونقل دریایی نیز نقشی اساسی و چشمگیر دارد. بااینوجود، مشکلاتی مانند عدم روانسازی قوانین و رویههای مرتبط با ترانزیت و مهیا نبودن زیرساختهای مناسب در کشور، فرصتی طلایی برای رقیبهای ما ایجاد کرده است.
به اعتقاد من با بهرهگیری مناسب از این ظرفیتها بهراحتی میتوان درآمد حاصل از ترانزیت را جایگزین درآمدهای نفتی کرد، از طرفی با توجه به موقعیت ویژه و خاص ایران برای حملونقل بینالمللی ترکیبی دریایی، زمینی و ریلی، هنوز جایگاه مناسب اقتصادی و استراتژیک ایران در منطقه به دست نیامده است و اینطور به نظر میرسد فاصله نسبتا زیادی تا به دست آوردن جایگاه مناسب در حملونقل بینالمللی وجود دارد.
ازجمله اقداماتی که ضروری به نظر میرسد واگذاری خدمات بنادر به بخش خصوصی واقعی، سرمایهگذاری در توسعه و تجهیز بنادر، ایجاد مدیریت واحد در بنادر و مرزها و روانسازی تردد و کریدور سبز است. بهعنوان نمونه به این مورد مدیریتی واحد حملونقل باید اشاره کنم که برای ترانزیت ۲۴ واحد، ارگان و سازمان در کشور دخالت و نظارت دارند و این خود یکی از موانع و عامل کندی ترانزیت است و این در حالی است که امروزه در جهان زمان و سرعت در خدمات حملونقل اهمیت ویژه دارد.
در پایان این مورد را هم اضافه کنم، آنطور که میبینیم در جهان از خدمات حملونقل تحت عنوان صنعت یاد میشود و این نشانه گستردگی و اهمیت این خدمات به حساب میآید؛ خدماتی که بهعنوان حلقه اتصال صنایع با یکدیگر و عامل ارتباط میان بازارهای مصرف و بازارهای تولید عمل میکنند. بر همین اساس، اینطور میتوان گفت که همبستگی و پیوند میان نظام حملونقل و فرایند توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع آنچنان حساس و پیچیده است که کارشناسان اقتصادی، صنعت حملونقل را بهعنوان نیروی محرکه توسعه به شمار میآورند. آنها همچنان کارآمدی و توانمندی این صنعت را زمینهساز توسعه پایدار میدانند.