اشاره بندر و دریا | اداره بندر و دریانوردی خارگ یکی از ادارات تابعه‌ی اداره‌کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر است که از چند دهه قبل با استقرار در جزیره خارگ به شناورهای ورودی خدمات لازم را ارائه می‌دهد. ایرج صفری که پیش از این معاونت طرح و توسعه‌ی اداره‌کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر را بر عهده داشت، حالا بیش از سه سال است که سکان‌دار مدیریت این اداره شده و در این مدت فعالیت‌های مختلفی را انجام داده است. صفری در گفت‌وگو با ماهنامه‌ی «بندر و دریا»، از نقش مهم و استراتژیک بندر خارگ در حوزه‌ی صادرات نفت می‌گوید و زیرساخت‌ها و همچنین پروژههای عمرانی و دریایی در حال اجرای اداره بندر و دریانوردی خارگ را شرح می‌دهد.
ابتدا درباره‌ی وظایف اداره‌ی بندر و دریانوردی خارگ توضیح دهید.
این اداره با توجه به آیین‌نامه‌ی سازمان بنادر و دریانوردی، وظایف متنوع و متعددی را عهده‌دار است که ازجمله‌ی آن‌ها می‌توان به انجام تشریفات ورود و خروج شناورها و ارائه‌ی خدمات به کشتی‌ها و نمایندگی‌های کشتیرانی، مقابله با آلودگی نفتی، انجام عملیات تجسس و نجات و کمک‌رسانی به شناورهای سانحه‌دیده، کنترل و بازرسی فنی و ایمنی شناورهای ورودی به خارگ به‌منظور اطمینان از قابلیت دریانوردی آن‌ها، اداره و برقرارکردن علائم و وسایل روشنایی در محدوده‌ی آب‌های جزیره خارگ، وصول حقوق و عوارض بندری و دریایی و سایر درآمدهایی که طبق مقررات، وصول آن به عهده‌ی این اداره است، اجرای قانون دریایی ایران و انجام وظایف مقرر در آن و نظارت بر ساخت‌وساز در حریم دریا و اجرای مقررات مربوطه در این جزیره‌ی مهم و راهبردی اشاره کرد.
می‌دانیم که بندر خارگ از بنادر مهم و استراتژیک کشور در حوزه‌ی صادرات است و بیشترین نفت خام صادراتی کشور از این بندر بارگیری می‌شود. از میزان صادرات نفت بندر خارگ بگویید.
همان‌طور که می‌دانید، بزرگ‌ترین پایانه نفتی کشور در جزیره‌ی خارگ است و این جزیره به‌لحاظ بهره‌مندی از ذخایر راهبردی و انجام عملیات دریافت، ذخیره‌سازی و صادرات نفت کشور و همچنین وجود تاسیسات حیاتی صنعت نفت، جایگاه بسیار ویژه‌ای در کشورمان دارد. در واقع جزیره خارگ به‌نوعی نماد مقاومت و عظمت صنعت نفت است و بیشترین میزان صادرات نفت هم از این جزیره صورت می‌گیرد.
اداره بندر و دریانوردی خارگ در حوزه‌ی زیرساخت‌های دریایی و بندری، چه تاسیساتی دارد؟
درخصوص تاسیسات بندر خارگ باید بگویم که تاسیسات این بندر شامل ساختمان اداری، برج کنترل ترافیک دریایی، ترمینال مسافری و اسکله‌ی شناورهای مسافری با طول 100 متر و همچنین اسکله‌ی خدماتی و تدارکاتی با طول 75 متر و رمپ خاکی به‌منظور استفاده‌ی لندینگ‌کرافت‌ها است. در سال گذشته با هماهنگی‌های صورت گرفته، ناجی ۹ که در جزیره‌ی خارگ مستقر است، به ارائه‌ی خدمات جست‌وجو و نجات به دریانوردان مشغول بوده است. عملیات تجسس و نجات و کمک‌رسانی به شناورهای سانحه‌دیده در این بندر، بسیار خوب انجام می‌شود و شاید بتوان گفت جزء بالاترین آمار‌ها در کشور به حساب می‌آید.
پروژههای عمرانی و دریایی در حال اجرای شما شامل چه مواردی است؟
پروژههای در دست اجرای اداره بندر و دریانوردی خارگ شامل پروژه‌ی تعمیرات اساسی ساختمان اداری و برج کنترل، ترمینال مسافری و منازل سازمانی، پروژه‌ی ایکس‌ری ترمینال مسافری، پروژه‌ی احداث انبار نگهداری تجهیزات مقابله با آلودگی نفتی، پروژه‌ی محوطه‌سازی و پروژه‌ی بهسازی تهویه مطبوع است. همچنین سال گذشته، در دو مرحله مناقصه‌ی ساخت اسکله‌های شناور رو ـ رو و اسکله‌ی شناور مسافری برگزار شد که به علت عدم احراز حد نصاب توسط مناقصه‌گران، مجددا تکرار شدند.
در زمینه‌ی تامین شناورهای مسافری مورد نیاز برای تردد مردم جزیره چه اقداماتی صورت گرفته و در این بخش چقدر از ظرفیت بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران استفاده کرده‌اید؟
هم‌اکنون سه فروند شناور مسافری در مسیرهای جزیره‌ی خارگ به بنادر بوشهر و گناوه فعال هستند که هر سه شناور از طریق بخش خصوصی تامین شده‌اند و فعالیت می‌کنند. حضور بخش خصوصی در این حوزه واقعا پررنگ بوده و ما نیز همواره سعی کرده‌ایم که با حمایت از بخش خصوصی کاری کنیم که آن‌ها ترغیب شوند پای کار بیایند و در بخش تردد دریایی به مردم جزیره کمک کنند. همان‌طور که مستحضر هستید، مردم جزیره‌ی خارگ سال‌هاست که در مسیرهای منتهی به بنادر بوشهر و گناوه با مشکل مواجه هستند. گرچه تلاش‌های زیادی برای رفع این مشکل صورت گرفته، ولی همچنان مردم جزیره دغدغه‌ی تردد دارند. با این حال من فکر می‌کنم با پیگیری‌ها و اقدامات صورت گرفته شده توسط ادارات مختلف و همچنین بخش خصوصی، ان‌شاء‌الله به‌زودی شاهد بهبود در مشکل تردد به جزیره‌ی خارگ خواهیم بود تا این دغدغه‌ی اساسی مردم به‌صورت کامل برطرف شود.
یکی از موارد توسعه‌ای دریامحور، طرح‌های توسعه‌ی جزایر است که شامل جزیره‌ی خارگ در استان بوشهر هم می‌شود. طرح توسعه‌ی راهبردی جزیره‌ی خارگ که یکی از ماموریت‌های سازمان بنادر و دریانوردی است، در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
جزیره‌ی خارگ به‌عنوان منطقه‌ای مهم و استراتژیک، دارای مشکلاتی هم هست که طرح جامع توسعه‌ی جزیره‌ی خارگ برای حل مشکلات این جزیره تدوین شده است. خوشبختانه سال گذشته طرح جامع توسعه‌ی بندر خارگ به تصویب هیئت عامل سازمان بنادر و دریانوردی رسید و مراحل تحقیقات آن آغاز شد. به‌عقیده‌ی من، با انجام طرح‌های توسعه‌ای مطابق طرح جامع، بندر خارگ در آینده وضعیت بهتری پیدا خواهد کرد.
همان‌طور که اشاره کردید، اداره‌ی بندر و دریانوردی خارگ، وظایف متنوع و متعددی را عهده‌دار است که یکی از آن‌ها شامل مقابله با آلودگی نفتی می‌شود. در این حوزه چه کارهایی صورت گرفته است؟
آلودگی‌های نفتی همواره بر روی جوامع گیاهی و جانوری در خلیج‌فارس تاثیرات بسیار زیادی گذاشته و طی سال‌های اخیر، به‌دنبال افزایش آلودگی‌های نفتی ناشی از نفت مواد نفتی، شاهد شدت‌گرفتن اثرات آن نیز بوده‌ایم. جزایر خلیج‌فارس ازجمله جزیره‌ی خارگ به‌شدت از این آلودگی‌ها تاثیر گرفته و در معرض تهدیدات جدی قرار دارند؛ ضمن این‌که آلودگی‌های زیست‌محیطی به‌طور مستقیم سلامتی شهروندان را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و شهروندان نسبت به سلامت محیط زیست خود دغدغه دارند. علاوه بر این، سواحل و دریا مورد استفاده‌ی مستقیم صیادان زیادی است که ممکن است در معرض این آلودگی قرار بگیرند. از همین رو، مقابله با آلودگی نفتی یکی از راهبردهای مهم اداره‌ی بندر و دریانوردی خارگ است. خوشبختانه پیمانکار ساخت انبار نگهداری تجهیزات مقابله با آلودگی، انتخاب شده و در سال جاری انبار مذکور احداث می‌شود و پس از آن، تجهیزات لازم مستقر خواهد شد. همچنین شناورOSRV که هم‌اکنون در بوشهر مستقر است، مطابق برنامه‌ریزی‌های همکارانم در اداره‌کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر، پس از عملیاتی‌شدن، در جزیره‌ی خارگ مستقر خواهد شد.
برخورد و تعامل دستگاه‌های دولتی و یا شرکت‌های نفتی مستقر در جزیره‌ی خارگ با اداره‌ی بندر و دریانوردی چگونه است؟
خوشبختانه تعامل خوبی بین ادارات و اکثر شرکت‌های مستقر در جزیره‌ی خارگ با این اداره وجود دارد و این تعامل و هم‌افزایی باعث حل بسیاری از مسائل در سطح جزیره شده است. به‌طور مثال، ما با بخشداری ویژه‌ی خارگ رابطه‌ی تنگاتنگ و بسیار خوبی داریم و اخیرا در همکاری با یکدیگر در خصوص رفع مشکل تردد دریایی مردم این جزیره، گام‌های مثبتی برداشته‌ایم. تعامل اداره‌ی بندر و دریانوردی جزیره‌ی خارگ با شرکت‌های نفتی حاضر در این جزیره نیز خوب است. امیدوار هستیم که این همکاری‌ها ادامه‌دار باشند تا به نتایج مطلوبی برای رفع مشکلات جزیره برسیم.
چشم‌انداز شما برای توسعه‌ی اداره بندر و دریانوردی خارگ در حوزه‌های مختلف چیست؟
جزیره‌ی راهبردی خارگ در حوزه‌ی بندر و دریانوردی دارای اهمیت بسیار بالایی است. همان‌طور که قبلا عرض کردم، با توجه به این‌که طرح جامع بندر خارگ به تصویب رسیده است، امید داریم با اتمام فاز مطالعاتی آن، شاهد تصویب و اجرای مطالعات آن باشیم. ان‌شاء‌الله طبق طرح جامع، طرح‌های توسعه‌ای در بندر خارگ اجرا خواهند شد. علاوه بر این طرح، برای بهسازی و نوسازی زیربناها و روبناهای جزیره‌ی خارگ، پروژه‌هایی در دست احداث است که اگر این پروژه‌ها به بهره‌برداری برسد، قطعا جزیره‌ی خارگ با پیشرفت قابل توجهی مواجه خواهد شد.
در پایان اگر مورد دیگری باقی مانده است، بگویید.
از نشریه‌ی وزین و باسابقه‌ی «بندر و دریا» تشکر می‌کنم که مجالی را فراهم آورده تا بتوانیم به معرفی بیشتر فعالیت‌ها و عملکرد اداره‌ی بندر و دریانوردی خارگ و دیگر مسائل مرتبط با این جزیره بپردازیم. |