اشاره بندر و دریا | اداره‌کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، بازوی حاکمیت در استراتژیک‌ترین استانِ دریایی کشور است؛ استانی که از یک‌سو بیشترین میزان تخلیه و بارگیری و جابه‌جایی کانتینر و مسافر را به خود اختصاص داده و از سوی دیگر با داشتن جزایر مختلف، ماموریت تجهیز، نگهداری و سامان‌دهی بنادر تجاری این جزایر هم برعهده دارد و دست آخر، محور اصلی توسعه‌ی تجارت دریایی ایران نیز به شمار می‌رود و هرساله شاهد برگزاری رویدادهای مختلف دریایی و بندری در سطح ملی و بین‌المللی است. علیرضا محمدی کرجی‌ران، مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، از چهره‌های آشنای حوزه‌ی دریایی کشور است که در مدت‌زمان نه‌چندان زیاد حضورش در این جایگاه توانسته اقتصاد دریامحور را به‌عنوان یک گفتمان در سطح کلان کشوری مطرح کند؛ گفتمانی که محمدی کرجی‌ران اعتقاد دارد در صورت به‌ثمرنشستن، هرمزگان اولین استانی است که از آن بهره‌مند خواهد شد. او در این گفت‌وگو به ظرفیت بالای تخلیه و بارگیری در بندر شهیدرجایی اشاره می‌کند و می‌گوید با اجرایی‌شدن روند توسعه، پیش‌بینی چندبرابرشدن میزان تخلیه و بارگیری بنادر استان، بدل‌شدن این بنادر به بنادر توسعه‌یافته و به‌روز در حوزه‌های تخصصی بار و مسافر، رونق تجارت دریایی و گردشگری، ایجاد اشتغال در پسکرانه‌ی بنادر و گسترش نظام عادلانه‌ی توزیع ثروت در یکی از بحرانی‌ترین شرایط اقتصادی استان غیرممکن نیست.
نقش استان هرمزگان در تجارت دریایی ایران چیست و این اداره‌کل چگونه به توسعه در سطح استان کمک می‌کند؟
استان هرمزگان دارای بیشترین گستره‌ی دریایی کشور است و به‌عنوان مهم‌ترین استان ساحلی کشور، بدون شک سهم بزرگی در تجارت دریایی ایران دارد. چشم‌اندازی که ما در اداره‌کل بنادر و دریانوردی هرمزگان به‌منظور توسعه‌ی فعالیت‌های دریامحور و اقتصاد دریاپایه در نظر گرفته‌ایم، فعال‌کردن بنادر کوچک در سطح استان است؛ چراکه اگر این بنادر توسعه یابند، فرصت‌های خوب و مناسبی برای بنگاه‌های اقتصادی، تجار و صادرکنندگان فراهم می‌شود.
تقویت و رونق‌بخشیدن به بنادر کوچک در هرمزگان که نقطه‌ی قوتی برای اقتصاد دریامحور محسوب می‌شود، یکی از برنامه‌های مهم سازمان بنادر و دریانوردی است و ما نیز در همین راستا برای افزایش مبادلات تجاری منطقه‌ای، تاکنون جلسات متعددی را با فعالان حوزه‌ی اقتصادی برگزار کرده‌ایم. اگر تجارت دریایی در استان هرمزگان رونق بگیرد، قطعا در سطح استان موجب اشتغال‌زایی بیشتر و حتی توسعه‌ی اجتماعی و اقتصادی نیز خواهد شد.
وضعیت تخلیه و بارگیری بنادر استان در سال ۱۴۰۰ چگونه بود و این اداره‌کل در سالی که گذشت، چه دستاوردهایی داشته است؟
از ابتدای سال جاری تا پایان بهمن‌ماه، سه میلیون و ۳۸۴ هزار و ۲۱۴ تن انواع کالای اساسی ازجمله برنج، گندم و روغن از طریق بندر شهیدرجایی که مهم‌ترین بندر تحت مدیریت اداره‌کل بنادر و دریانوردی هرمزگان است، وارد کشور شده که این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، رشد ۹۲ درصدی را نشان می‌دهد؛ ضمن این‌که از ابتدای سال جاری، در مجموع ۶۶ فروند شناور حامل کالاهای اساسی در این بندر پهلودهی شده‌اند و کالاهای زیادی نیز همچنان در نوبت تخلیه قرار دارند. صدور ۱۷ فقره مجوز ساخت و بهرهبرداری سازه و تاسیسات دریایی، هیدروگرافیِ ۱۱ هزار و ۷۴۰ کیلومتر در ۱۳ بندرگاه و راهاندازی سه ایستگاه جذرومدسنجی در بنادر هرمزگان از دیگر اقدامات و دستاوردهایی است که این اداره‌کل در سال ۱۴۰۰ موفق به انجام آن‌ها شده است.
در حوزه‌ی گردشگری دریایی چه اقداماتی در استان هرمزگان انجام شده و چه میزان برای استقبال از مسافران نوروزی آمادگی دارید؟
همان‌طور که مستحضر هستید، مسافرت‌های دریایی در دو سال گذشته با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا در کشور اتفاق نیفتاد و ما کمتر شاهد حضور گردشگران دریایی در سطح هرمزگان و جزایر این استان بودیم، اما خوشبختانه در حال حاضر شرایط نسبت به سال‌های گذشته بهتر شده و امسال می‌توانیم در خدمت گردشگران باشیم. ما از ماه‌ها قبل به‌منظور اجرایی‌کردن طرح تسهیل سفرهای دریایی ویژه‌ی نوروز ۱۴۰۱، اقدامات لازم را انجام داده‌‌‌ایم و اکنون این آمادگی را داریم تا از مسافران نوروزی به بهترین نحو ممکن میزبانی کنیم. ما برای اجرایی‌شدن هرچه بهتر این طرح نیاز داریم تا ایمنی پایانه‌ها، شناورها و مسیرهای تردد دریایی را افزایش بدهیم تا مسافرانی که در ایام نوروز به استان هرمزگان و بنادر و جزایر بزرگ و کوچک این استان سفر می‌کنند، لحظات خوش و خاطره‌انگیزی را سپری کنند.
آیا برای نوروز دریایی کشور برنامه‌های ویژه‌ای هم تدارک دیده‌اید؟
با توجه به جاذبه‌های گردشگری بنادر و جزایر استان هرمزگان و همچنین تعطیلی دوساله‌ی سفرهای دریایی ایام نوروز، پیش‌بینی ما این است که در نوروز ۱۴۰۱ شاهد حجم وسیعی از مسافران و گردشگران دریایی باشیم و به‌همین منظور برنامه‌های فرهنگی مختلفی را برای مسافران در نظر گرفته‌ایم. سفرهای دریایی در استان هرمزگان در مسیرهای ۱۲گانه ازجمله ۹ مسیر فعال و سه مسیر جایگزین صورت می‌گیرد. ما در اداره‌کل بنادر و دریانوردی هرمزگان به این نتیجه رسیده‌ایم که حضور گردشگران دریایی فرصت مناسبی است تا بتوانیم به مسائل فرهنگی و آموزشی مرتبط با دریا نیز بپردازیم و به همین دلیل برنامه‌های ویژه‌ای را تدارک دیده‌ایم.
لازم به ذکر است که ما در روزهای گذشته، بزرگ‌ترین مانور امداد و نجات دریایی ویژه‌ی نوروز را به‌منظور حفظ آمادگی و ارزیابی توان فنی و عملیاتی شناورهای دریایی استان در هرمزگان برگزار کرده‌ایم. در ایام نوروز ۱۴۰۱، ۳۸ فروند شناور ازجمله ۲۲ فروند شناور همیار ناجی و ۱۶ فروند شناور خدماتی و همچنین ۱۵ تیم غواصی و ۱۲ تیم بازرسی در بنادر سطح استان مستقر می‌شوند و آماده‌ی خدمت‌رسانی به مسافران و گردشگران هستند.
مهم‌ترین چالش صنعت دریایی کشور در استان هرمزگان چیست؟
چالش در صنعت دریایی و در مسیر توسعه همواره وجود دارد. برای استان هرمزگان که نامش با ظرفیت‌های بالا گره خورده، این چالش‌ها را می‌توان در کنار فرصت‌ها دید. به‌طور مثال این استان برای سرمایه‌گذاری بسیار مناسب است و با سیاست‌های تعریف‌شده و با به‌کارگیری برنامه‌های تشویقی و درنظرگرفتن تخفیف‌‌های مستمر می‌توان به استقبال چنین مواردی رفت. اگر این سرمایه‌گذاری‌ها بیشتر اتفاق بیفتد، در معیشت و وضعیت زندگی مردم استان هرمزگان نیز تاثیر شگرفی خواهد گذاشت. از طرفی جایگاه خوب و ممتاز استان هرمزگان در منطقه، پتانسیل جذب گردشگر بیشتر را دارد و این مورد نیازمند به‌کارگیری و فراهم‌آوردن تجهیزات بیشتر و به‌روزتر است. هرمزگان می‌تواند قطب دریایی کشور باشد و مشکلات را با به‌کارگیری چنین تدابیری از سر راه خود بردارد.
مسئولیت‌های اجتماعی اداره‌کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان در چه حوزه‌هایی است و چه دستاوردهایی برای استان و مردم آن به ارمغان آورده است؟
مسئولیت‌های اجتماعی این اداره‌کل را می‌توان حتی در حوزه‌ی شهری و بندری در سطح استان دید و طبعا مردم این استان نیز از اقدامات انجام‌شده منتفع خواهد شد. از طرف دیگر، توانمندسازی منابع انسانی و آموزش ازجمله مواردی است که این اداره‌کل همیشه در نظر داشته و می‌توان آن را به‌عنوان برآورده‌کردن بخشی از مسئولیت‌های اجتماعی در نظر گرفت. امکاناتی متناسب با شهر، ساحل و دریا در این راستا باید فراهم شود و از طرف دیگر باید در حوزه‌های مختلفی ازجمله فرهنگ و برآورده‌کردن مطالبات مردم و استان نیز پیش رفت. نشان‌دادن الگوی مناسب در این حوزه نیز از مواردی است که نباید از نظر دور داشت. انجام لایروبی بنادر نیز یکی دیگر از اقداماتی است که در راستای ایفای مسئولیت‌های اجتماعی سازمان بنادر و دریانوردی صورت می‌گیرد و در همین بخش، ما در سال ۱۴۰۰ موفق شدیم لایروبی بندرگاه جزیره‌ی لارک را نیز انجام بدهیم.
آخرین مذاکرات برای جذب سرمایهگذاران خارجی در بندر و پسکرانه شهیدرجایی به چه مرحله‌ای رسیده و کوتاه‌ترین زمان ممکن برای حضور خارجی‌ها در بندر عباس چه زمانی است؟
اداره‌کل بنادر و دریانوردی هرمزگان برای جذب سرمایهگذاران خارجی آمادگی کامل دارد و در ماه‌های گذشته به‌منظور گسترش روابط اقتصادی با کشورهای مختلفی همچون ژاپن، قرقیزستان و کره جنوبی وارد مذاکره شده و به‌زودی امکان فعالیت ترانزیتی این کشورها در بندر شهیدرجایی فراهم می‌شود؛ ضمن این‌که ما برای توسعه‌ی روابط دریایی و بندری خود، آماده‌ی هرگونه همکاری با سرمایهگذاران دیگر کشورها نیز هستیم. واقعیت این است که فرصت‌ها و مزیت‌های سرمایه‌گذاری خوبی در بنادر هرمزگان و به‌ویژه بندر شهیدرجایی وجود دارد. علاوه بر این، با توجه به تعرفه‌هایی که وجود دارد، به عقیده‌ی من شرایط برای حضور سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی کشورهای خارجی در بنادر و پسکرانه‌های بندری ایران مهیا شده است و به‌طور قطع این شرایط در صورت رفع تحریم‌ها، آسان‌تر هم خواهد شد.
آیا اداره‌کل بنادر و دریانوردی هرمزگان برای بحث مدیریت سواحل 14 جزیره‌ی استان وارد عمل شده است؟ در صورت تایید، دستاوردهای این حوزه را بگویید.
یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین وظایف اداره‌کل بنادر و دریانوردی هرمزگان، نظارت بر دو هزار و 238 کیلومتر طول نوار ساحلی است و همان‌طور که گفتید، 14 جزیره را در بر می‌گیرد. اداره‌کل بنادر و دریانوردی هرمزگان در راستای وظیفه‌ی نظارتی خود در زمینه‌ی ساخت و بهرهبرداری در سال ۱۴۰۰، از 330 فقره سازه و مستحدثات دریایی، تنها مجوز ساخت و بهرهبرداری ۱۷ سازه و تاسیسات دریایی را صادر کرده است. در ماه‌های گذشته، یکی از اقدامات خوبی که در این اداره‌کل صورت گرفت، تشکیل کمیته‌ای به نام «کمیته سامان‌دهی و مدیریت سواحل استان هرمزگان» بود که استاندار هرمزگان و نمایندگان سایر ادارات دولتی استان در جلسات این کمیته حضور داشتند. ما در این جلسات، طرح‌های استانی را با مطالعات مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی استان بررسی و انطباق دادیم. |