بندر انزلی با سابقه‌ای ۱۰۰ساله در عرصه حمل‌ونقل دریایی، همواره توجه بازرگانان و تجار کشور را به خود جلب کرده است. این بندر امروز ۱۶ پست اسکله دارد و امکان تخلیه و بارگیری ۱۰ میلیون تن کالا برایش فراهم است. قرارگرفتن بندر انزلی در کریدورهای بین‌المللی دلیلی بر این شده تا این بندر نقش برجسته‌ای در صنعت حمل‌ونقل دریایی بر عهده داشته باشد.
به‌گفته‌ی حمیدرضا آبایی، مدیرکل بنادر و دریانوردی استان گیلان، در سال 1399 در مجتمع بندر انزلی بیش از شش هزارTEU کانتینر تخلیه و بارگیری شده است که رشد 73 درصدی نسبت به مدت مشابه در سال 1398 را نشان می‌دهد. در بندر آستارا نیز با ورود ۶۰۹ TEU کانتینر، عملیات کانتینری ۱۰۰ درصد رشد داشته است.
صادرات مواد نفتی از بنادر گیلان نیز در سال گذشته رشد چشمگیری داشته و به میزان ۱۰ هزار و ۶۵۴ تن مواد نفتی از بندر انزلی به سایر کشورها صادر شده است. سهم صادرات مواد نفتی برای بندر آستارا نیز ۱۵ هزار و 220 هزار تن بوده است.
عملکرد تخلیه و بارگیری بنادر استان گیلان در سال گذشته بیش از دو میلیون و ۸۸ هزار تن بود و این در حالی است که مجتمع بندری انزلی با عملکرد یک میلیون و ۳۸۳ هزار تنی، رشدی 34 درصدی از خود نشان داد. همچنین ورود شناورها به بندر آستارا با رشد ۴۴ درصدی همراه بود و تعداد ۱۳۸ فروند کشتی به بندر آستارا در سال گذشته وارد شد. بندر انزلی نیز میزبان ۵۳۸ فروند کشتی بود که رشدی بیش از ۱۹ درصد را نشان می‌دهد.
ازجمله اقدامات صورت‌گرفته در حوزه بندری اداره‌کل بنادر و دریانوردی استان گیلان، می‌توان به مذاکره و رایزنی با صادرکنندگان محصولات نفتی (قیر)، هماهنگی و راه‌اندازی خطوط منظم کشتی رو ـــ رو به‌منظور ورود مستقیم کالاهای صادراتی و ترانزیتی به داخل کشتی و تسریع و تسهیل در صادرات اشاره کرد.
همچنین در این بندر، اولین خط لاینری کانتینری به‌منظور حمل محصولات صادراتی کانتینری به‌ویژه محصولات کشاورزی و گلخانه‌ای راه‌اندازی شده است، رایزنی و هماهنگی با ستاد نظارت گمرکات برای شبانه‌روزی‌شدن خدمات ورود و باسکول کامیون‌های حامل کالاهای صادراتی، تامین تجهیزات و اختصاص انبار و محوطه‌ی مناسب برای کالاهای صادراتی و همکاری در بسته‌بندی و پالت‌بندی کالاهای صادراتی در مجتمع بندری انزلی در راستای کاهش قیمت تمام‌شده، ازجمله اقدامات انجام‌شده در اداره‌کل بنادر و دریانوردی استان گیلان است.
تفکیک ترمینال‌های بندری و اختصاص یک ترمینال به‌منظور رسیدگی به امور خدمات عملیاتی و اسناد صادرات، مورد دیگری بود که در سال گذشته انجام شد.
به‌منظور به‌روزبودن نیروها، طی 11ماهه سال 1399، در بخش امور دریانوردان، به تعداد دو هزار و 63 فقره گواهینامه و 501 عدد شناسنامه صادر شد و در این راستا 133 دوره آموزشی نیز برگزار شد.
در قسمت کنترل ترافیک دریایی، راهنمایی واحدهای دریایی و عملیات کشتی‌های ورودی و خروجی به ترتیب به تعداد 625 و 622 مورد انجام شد که مجموع این عملیات‌ها به یک‌هزار و 247 مورد رسید.
اقدام موثر دیگر در این حوزه، هیدروگرافی حوضچه‌ها و اسکله‌های بندر آستارا و بندر انزلی بود که در بندر آستارا سه مورد و در بندر انزلی 10 مورد انجام شده است. از طرفی عملیات لایروبی و نگهداری حوضچه‌ها و کانال قابل دسترسی به میزان یک میلیون و 700 هزار متر مکعب، لایروبی احداثی حوضچه شرقی و اسکله صید صنعتی به میزان 300 هزار متر مکعب و اجرای پروژه برداشت سنگ‌های مربوط به بقایای موج‌شکن شرقی قدیم به مقدار 438 هزار تن در مجتمع بندری انزلی انجام شده است.
در سال گذشته ایستگاه unmanned نیز در بندر چمخاله راه‌اندازی شد. در معاونت امور دریایی این اداره‌کل، موارد دیگری ازجمله شماره‌کوبی 700 فروند از موتور قایق‌ها، اجرای سیستم ارتباطات یکپارچه (ICS) در مرکز MRCC بندر انزلی، واگذاری راهبری، تعمیر و نگهداری بارج پاک‌بوم، تجهیزات مقابله با آلودگی به پیمانکار واجد شرایط پس از اخذ اعتبار از سازمان، بازسازی مرکز مقابله با آلودگی و واگذاری عملیات دریافت مواد زائد کشتی‌ها به بخش خصوصی انجام شد.
مطالعات نرخ رسوب‌گذاری حوضچه‌ها و کانال به‌منظور نیازسنجی و تعیین میزان احجام واقعی لایروبی در سال گذشته نیز پروژه مهم دیگری بود که در بنادر انزلی و آستارا اجرا شد. انجام طرح آزمایشی مانیتورینگ علائم کمک‌ناوبری بندر انزلی، سامان‌دهی و شروع به ثبت تعداد 202 جت‌اسکی در استان، از دیگر اقدامات مهم در این مدت به حساب می‌آید.
همچنین به‌منظور برگزاری دوره آموزشی برای دریانوردان، شناور بقاء و قایق نجات در بندر نصب شد. تعیین محل مناسب و انجام اقدامات لازم برای نصب و راه‌اندازی سیمیلاتور موتور در بندر انزلی به‌منظور برگزاری دوره‌های آموزشی دریانوردان و همچنین مشارکت فعال در تهیه و تدوین قرارداد تامین ایمنی آبراه، از دیگر اقدامات این حوزه در سال 1399 به شمار می‌رود.
به‌طور مختصر تعدادی از پروژه‌های اجرایی واحد فنی و مهندسی این اداره‌کل در سال گذشته بدین شرح است: انجام لایروبی فاز اول تله‌های رسوب‌گیر بالادست تالاب بندر انزلی محدوده غازیان به‌منظور عمق مناسب برای آبراهه‌های منتهی به تالاب و حوضچه کشتیرانی با هدف تردد ایمن شناورها، اجرای پیاده‌راه‌سازی و مبلمان روی موج‌شکن غربی بندر انزلی به‌منظور تعامل شهر و بندر، اشاعه فرهنگ دریانوردی و استفاده گردشگران و توریست‌های داخلی و خارجی و تعمیرات اساسی اسکله‌های قدیمی و لایروبی حوضچه بندر انزلی به‌منظور ایجاد عمق مناسب برای تردد ایمن شناورهای تجاری در بندر.
از پروژه‌های انجام‌شده راهبری تجهیزات اندازه‌گیری پارامترهای دریایی نیز می‌توان به استقرار بویه موج‌نگار در بندر انزلی، احداث و راه‌اندازی ایستگاه‌های ترازسنجی، هواشناسی و راه‌اندازی جریان‌سنجی و سنجش پارامترهای زیست‌محیطی و پارامترهای فیزیکی آب در بندر انزلی اشاره کرد.
پایش مستمر میدانی، دریایی، تالابی، هوایی (توسط جایروپلن) از کلیه نوار ساحلی استان گیلان، شناسایی سازه، تاسیسات فاقد مجوز و پیگیری از طریق مراجع قضایی از اقدامات سال گذشته‌ی حوزه مدیریت در نوار ساحلی بود. تاکنون حدود 45 پرونده سازه و تاسیسات فاقد مجوز در سطح استان گیلان در حال رسیدگی در محاکم قضایی هستند. از سال‌های گذشته تا به امروز، حدود 16 سازه و تاسیسات فاقد مجوز در سطح استان با حکم و دستور قضایی و یا توسط متخلف پس از دریافت اخطار، توقف بهره‌برداری یا رفع
تصرف شده‌اند.
از دیگر اقدامات انجام‌شده در این واحد می‌توان به نظارت بر عملیات هیدروگرافی بنادر استان گیلان، همکاری در انجام تدقیق مطالعات طرح مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی در استان گیلان ـــ ICZM، همکاری در انجام پروژه کاداستر اراضی ساحلی استان گیلان (حریم 60 متر) بر اساس تفاهم‌نامه بین سازمان بنادر و دریانوردی و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، همکاری در انجام مطالعات طرح جامع بندر انزلی با افق 1404 اشاره کرد.
همکاری در انجام مطالعات طرح جامع کالبدی بندر آستارا، همکاری در انجام مطالعات بازآفرینی تعامل شهر و بندر، همکاری در انجام مطالعات احداث اسکله‌های تفریحی در تالاب انزلی و همکاری در تهیه شیوه‌نامه لایروبی حوضچه‌ها و آبراه‌های قابل تردد بنادر استان گیلان و تالاب انزلی، ازجمله اقدامات سال گذشته این استان بوده‌اند.