صنعت دریایی ایران در مسیر توسعه

در طول این سال‌ها، با تذکر و تمرکز جامعه دریایی و بندری کشور، توجهات بیشتری به این سمت معطوف شد و امروز دیگر مسئولان تردیدی درباره نقش دریا در توسعه کشور و ضرورت حرکت به سمت توسعه دریامحور ندارند و رویدادهای مهمِ علمی و عملی نیز حول آن شکل گرفته است.

یکی از مهم‌ترین رویدادهای حوزه دریایی در کشور، همایش بین‌المللی سواحل، بنادر و سازه‌های دریایی(icopmas)  است که به صورت دوسالانه از سوی سازمان بنادر و دریانوردی برگزار می‌شود. این رویداد مهم دریایی که به تعبیر برخی، مهم‌ترین رویداد دریایی کشور است، از سال 1369 آغاز شد و آذرماه امسال پس از سه دهه استمرار، سیزدهمین دوره خود را پشت‌سر گذاشت؛ همایشی که به گفته اهالی سازمان بنادر و دریانوردی، نشان از توجه روزافزونِ سیاست‌گذارانِ کشور به مقوله اقتصاد دریایی دارد. 

قصه از کجا شروع شد؟

همایش آیکوپمس 2018 با حضور متخصصان داخلی و خارجی و با همکاری دستگاه‌های اجرایی، دانشگاه‌های معتبر و موسسات پژوهشی از روز دوشنبه پنجم آذر 1397 آغاز شد و تا هفتم آذرماه ادامه یافت. در این همایش بین‌المللی سه‌روزه، علاوه بر سخنرانی مسئولان کشوری و لشکری و برگزاری کارگاه‌های تخصصی با حضور اساتید برجسته بین‌المللی، شرکت‌های فعال در حوزه دریایی و بندری در نمایشگاه جانبی همایش، محصولات و دستاوردهای خود را عرضه کردند و از چند دستاورد جدید متخصصان کشور نیز رونمایی شد.

در مراسم افتتاحیه پس از خوش‌‌آمدگویی قائم‌مقام همایش آیکوپمس 2018، رئیس انجمن بین‌المللی زیرساخت‌های آبی(پیانک)، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی، وزیر راه و شهرسازی و فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به نوبت سخنرانی کرده و سپس با رونمایی از چند سامانه و نرم‌افزار دریایی با حضور وزیر راه و شهرسازی، کارگاه‌ها و نمایشگاه جانبی کار خود را در هتل المپیک آغاز کردند. در این سه روز به طور هم‌زمان چهار کارگاه با موضوعات مختلف برای شرکت‌کنندگان در همایش برگزار شد و در نمایشگاه جانبی نیز بیش از 50 مجموعه دریایی و بندری حضور یافتند.

وزیر راه و شهرسازی در مراسم افتتاحیه این همایش گفت: پیام مشخص چنین برنامه‌هایی حرکت در مسیر توسعه و اندازه‌گیری پیشرفت است که ماحصل آن، طی کردن مسیر توسعه اقتصادی با همکاری دستگاه‌های مختلف است. ایران با دسترسی به آب‌های آزاد و قرار گرفتن در نقطه استراتژیک، باید به اقتصاد دریا توجه ویژه داشته باشد و توسعه دریایی را به عنوان پیشران در دستور کار قرار دهد. محمد اسلامی با اشاره به تحریم‌های آمریکا افزود: ایران در برابر رفتارها و تحریم‌های ظالمانه منفعل نخواهد بود و در مسیر توسعه خود به سمت شکوفایی پیش می‌رود. 

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی نیز با بیان این‌که ظرفیت پذیرش کشتی‌های مگاسایز، یکی از چالش‌های حوزه مهندسی دریایی به شمار می‌رود، اظهار کرد: ایران، جزء کشورهای خودکفا و پیشرفته جهان در زمینه مهندسی و احداث سازه‌های دریایی است. محمد راستاد با اشاره به این‌که یک سند مهم در اجلاس ۱۲۱ شورای سازمان بین‌المللی دریانوردی ارائه و با حمایت قاطع کشورهای عضو IMO روبه‌رو شد، ادامه داد: این اقدام محملی برای پیگیری جمهوری اسلامی ایران در مراجع مختلف است، تا کماکان شاهد فعالیت بدون وقفه و بدون مانع کشور در عرصه فعالیت‌های دریایی و بندری باشیم. باید به جامعه دریایی کشور بابت اثبات حقانیت جمهوری اسلامی ایران در عالی‌ترین مرجع دریایی دنیا در ارتباط با تحریم‌های یک‌جانبه و غیرقانونی که علیه صنعت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران تحمیل شده است، تبریک بگوییم.

دریادار خانزادی، فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز با اشاره به پیشرفت‌های دریایی کشور خاطرنشان کرد: تا پایان هفته یک زیردریایی در کلاس سبک، یک ناوشکن تمام ایرانی با نام «سهند» و زیردریایی تمام ایرانی «فاتح» در کلاس متوسط را به ناوگان دریایی کشور الحاق خواهیم کرد.

در ادامه همایش، محمدرضا اله‌یار، معاون مهندسی و توسعه امور زیربنایی سازمان بنادر و دریانوردی گفت: برگزاری همایش بین‌المللی بنادر، سواحل و سازه‌های دریایی (ICOPMAS) بستر مناسبی برای افزایش علم، آگاهی و عرضه توانمندی متخصصین داخلی در عرصه بین‌المللی است و امیدواریم گام موثری در جهت رشد و توسعه مهندسی دریایی برداشته شود.

سپس گیرت وان کاپلن، رئیس انجمن بین‌المللی زیرساخت‌های آبی(پیانک) اظهار کرد: فعالیت‌ها و برنامه‌های همایش بین‌المللی آیکوپمس در ایران به اهداف پیانک بسیار نزدیک است و تبادل ‌نظر و ارائه دستاوردهای فنی در زمینه مهندسی مدیریت سواحل در این همایش فرصت‌های تازه‌ای را در حوزه زیرساخت‌های دریایی و هم‌چنین حمل‌ونقل دریایی فراهم می‌کند‌.

در پایان مراسم افتتاحیه، پیام دبیرکل سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) به همایش آیکوپمس قرائت شد که در آن بر عزم IMO برای رسیدن به توسعه پایدار در فعالیت‌ها به عنوان هدف اصلی و محوری تاکید شده بود.

 

رونمایی از چند دستاورد دریایی

نرم‌افزار پارسی «شبیه‌ساز دینامیک دریا»، یکی از دستاوردهای دریایی کشور است که در پایان مراسم افتتاحیه آیکوپمس 2018 با حضور وزیر راه و شهرسازی رونمایی شد. این نرم‌افزار، نمونه داخلی نرم‌افزارهای سنجش پارامترهای دریایی است که تولید آن از سال 1385 کلید خورد و نسخه اول آن چهار سال بعد و در سال 1389 رونمایی شد. در مراسم آیکوپمس امسال، نسخه به‌روزتر این نرم‌افزار رونمایی شد تا نیاز کشور به نمونه‌های خارجی چنین نرم‌افزارهایی رفع شود. نرم‌افزار پارسی شبیه‌ساز دینامیک از چند ماژول و سامانه تشکیل شده که به این شرح‌اند: سامانه پارسی پیش‌بینی مشخصه‌های دریایی، ماژول مانورینگ شناور، افزونه کنترل کیفی داده‌های مشخصه‌های دریایی و نرم‌افزار تصمیم‌‌یار بارگیری و تردد کشتی.

اطلس مشخصه‌های دریایی خلیج‌فارس، دستاورد دیگری بود که توسط وزیر راه و شهرسازی رونمایی شد. این اطلس که حاوی اطلاعات پایه فیزیکی ـ ‌اقیانوسی در محدوده خلیج‌ فارس است، به زبان انگلیسی، اطلاعات کاملی از مشخصات دریایی و بنادر و محیط زیست خلیج فارس را در خود جای داده است.

 

جزئیات مقالات و کارگاه‌های آیکوپمس 2018

در جریان این همایش، 80 مقاله به صورت شفاهی ارائه شد. 71 مقاله نیز در قالب پوستر به نمایش درآمد. هم‌چنین فعالان و متخصصان دریایی و بندری از کشورهای مختلف دنیا حضور یافتند که ۹ سخنران کلیدی، مطالبشان را ارائه کردند. به گفته مدیر کمیته فنی همایش آیکوپمس 2018، آثار ارائه‌شده بر اساس میزان نوآوری، کیفیت ارائه، اثرگذاری، ساختار و شفافیت محتوا و منابع، ارزیابی شد و امتیاز شرکت‌کنندگان در همایش بین 38 تا 84 بود.

 

حامیان و شرکت کنندگان در همایش

آیکوپمس 2018 با حمایت معنوی 17 انجمن و سازمان داخلی و بین‌المللی از جمله انجمن جهانی زیرساخت‌های دریایی، سازمان جهانی هواشناسی، سازمان بین‌المللی آب‌وهواشناسی دریای خزر، انجمن جهانی چراغ‌های دریایی، انجمن جهانی هیدروگرافی و چند مجمع بین‌المللی دیگر برگزار شد. در این همایش استادانی از دانشگاه‌های انگلیس، سوئد، کانادا، هلند، عمان، ژاپن و ایران حضور داشتند. کمیته علمی همایش نیز از اساتید معتبر و شناخته‌شده داخلی و خارجی تشکیل شد.

 

تجلیل از صاحبان مقالات برگزیده

در مراسم اختتامیه سیزدهمین همایش بین‌المللی سواحل، بنادر و سازه‌های دریایی، پس از سخنرانی رئیس کمیسیون عمران مجلس، مدیر فنی، دبیر همایش و دبیر اجرایی انجمن بین‌المللی پژوهش و مهندسی محیط آبی، از صاحبان مقالات برگزیده و برخی از شرکت‌کنندگان تجلیل شد. رئیس کمیسیون عمران مجلس گفت: در دو سال گذشته که همایش قبلی سواحل، بنادر و سازه‌های دریایی برگزار شد، تا امروز ما در این حوزه پیشرفت‌های مناسبی داشته‌ایم. محمدرضا رضایی کوچی افزود: مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در اجلاس شورای سازمان جهانی دریانوردی در لندن از حقانیت ایران در قبال تحریم‌های آمریکا دفاع کرد و ما هم از کشورهایی که در مقابل تحریم‌های آمریکا مقاومت کرده و با ما همکاری کردند، 

قدردانی می‌کنیم.

در پایان، مدیرکل مهندسی سواحل و بنادر سازمان بنادر و دریانوردی ضمن تبریک روز نیروی دریایی ارتش، از همه اساتید و دانشجویان و شرکت‌های مهندسین مشاور برای حمایت و شرکت در این همایش قدردانی کرد و گفت: از همه فعالان عرصه دریا و بندر دعوت می‌کنیم تا نظراتشان را درباره همایش چهاردهم آیکوپمس به دبیرخانه آن ارائه دهند.