هفتهی دریانوردی فرصتی برای سیاستگذاران بخش دریایی کشور است تا بتوانند ظرفیت اقتصادی دریا را توضیح دهند. بسیار شنیدهایم که ایرانیها سابقهی چندهزارساله در دریا دارند، هم در بخش صنعت دریانوردی و هم در بازرگانی دریایی جهان، اما امروز سهم ایران در دریا متناسب با آن سابقه نیست. اگرچه بهلحاظ مالکیت کشتی یا ناوگان در بین 174 کشور عضو سازمان جهانی دریانوردی، میتوان با کمی اغماض گفت که جزء 20 کشور جهان هستیم، اما یک نکتهی کلیدی در این رتبهبندی وجود دارد و آن این است که ما کالای خود را جابهجا میکنیم. بهعبارت بهتر، بار و کشتی متعلق به ایران است، درحالیکه با توجه به سواحل طولانی در شمال و جنوب کشور و ظرفیت منابع انسانی و نرخ بیکاری دورقمی ایران، کوتاهترین راه اشتغال پایدار، استفاده از نعمت دریا در کشور است. سواحل مکران که ایران را به اقیانوسها وصل میکند، فرصت بینظیری برای سیاستگذاران دریایی کشور فراهم کرده است تا صنایع مختلف مرتبط با کشتی در آنجا ایجاد شود و شهروندان ایرانی بهتر بتوانند از مزایای توسعهی دریامحور کشور بهره ببرند.
دریا فقط نعمت گردشگری یا شنا ندارد، بلکه ترانزیت و ترانشیب و صادرات و واردات کالاهای نفتی و غیرنفتی امروز بهصرفه است که از طریق بنادر و دریاها انجام گیرد. اینکه 80 درصد حملونقل کالا در دنیا از طریق دریا انجام میشود، بهدلیل ایمنی و امنیت بیشتر حملونقل دریایی است، گرچه هزینهی جابهجایی کالا از طریق دریا کمتر از سایر شقوق حملونقل است. نباید فراموش کنیم که راه ابریشم اگر تا دیروز از طریق زمینی مزیت داشت ـ که داشت ـ امروز از طریق دریایی مزیت دارد که در هر دو حالت ایران نیز در مسیر آن قرار گرفته است. برای استفاده از این مزیت خدادادی نهتنها نیاز به فراهمآوردن امکانات بندری و دریایی، راه و راهآهن، فرودگاه و دهها خدمات دیگر مثل پولی، بانکی، گمرکی و... است، بلکه باید از طریق قوانین ملی و بینالمللی بستر حقوقی کار حملونقل را نیز بهدرستی فراهم کرد. سازمان جهانی دریانوردی با هدف فراهمکردن ایمنی و امنیت بیشتر تردد شناورها و حفظ محیطزیست دریایی در طول 70 سال گذشته توانسته است گامهای بلندی با تصویب، اجرا و نظارت بر انواع کنوانسیونها، مرامنامهها و آییننامهها بردارد. بنابراین تقویت سازمان مذکور، یعنی ارتقای ایمنی و امنیت دریانوردی.
ایران از جمله کشورهای موثر در ایجاد سازمان جهانی دریانوردی بوده و به بیشتر کنوانسیونها، پروتکلها و آییننامههای مصوب آن ملحق شده است. برگزاری مراسم 70سالگی IMO در تهران بیانگر جدیت مسئولان سازمان بنادر و دریانوردی در ارتقای سطح ایمنی و امنیتی تردد ناوگان تجاری ملی است.
بنادر ایران برای پذیرش شناورهای ناوگان تجاری کشورهای دنیا و همچنین ارتقای سطح ایمنی ترانزیت دریایی آمادهاند و امیدوارند که مسئولیتهای خود را در حوزهی وظایف محولشده از سوی IMO بهنحو شایستهای انجام دهند.